Zit long covid tussen de oren of kijken we verkeerd?

Long covid is een steeds bekender wordende nasleep van COVID-19 waar veel werknemers door getroffen worden. Ze hebben minder energie en vallen langere tijd uit de roulatie. Het is daarom dan ook een veel voorkomende reden van langdurig ziekteverzuim. Toch wordt er weinig aandacht besteed aan de rouw die deze long covid patiënten moeten verwerken. Eva Vester-Vles legt het belang uit van de rouwverwerking als onderdeel van de revalidatie.

We richten ons vooral op de gevolgen, maar niet op de oorzaak

Long covid is een onduidelijk maar toch veel voorkomende reden van een langdurig ziekteverzuim. Ook de experts van het UWV zijn zoekende in hoe ze hiermee om moeten gaan. Op dit moment komen ze niet veel verder dan de werkgever te adviseren nog een jaar ziekteverzuim te accepteren en zich vervolgens slechts te beperken op de fysieke gebreken die dan nog van toepassing zijn. Terwijl het grootste probleem dat werknemers met long covid ervaren de energetische beperking is. Vervolgens richt iedereen zich op het herstellen van de regie en arbeidsmogelijkheden. Maar we negeren allemaal de oorzaak van dit energieverlies.

Laten we eens beginnen bij het begin

Alle werknemers die long covid hebben of hebben gehad, hebben dat in de eerste en tweede covid golf gekregen, de alfa en delta variëteit. Op dat moment was de maatschappij doodsbang voor covid en werden mensen die covid hadden als gevaarlijk en vooral bedreigend voor de eigen gezondheid beschouwd. Daarbij komt dat de covidpatiënten zelf, ook onderdeel van de maatschappij, zich bewust waren van de negatieve prognose. En dagelijks in gedachten meermaals de optie hadden dat ze dood konden gaan moest verwerken. Daarnaast werden ze door de omgeving ook (bewust of onbewust) enigszins minachtend aangekeken, omdat ze een besmettingsrisico of wel een bedreiging voor hen met zich meedroegen. En éénmaal herstellende en terugkerend naar het werk werden ze afwachtend aangekeken hoe zij zouden terugkeren in een functie. Afwachtend omdat niemand op dat moment ook enig idee had welke langdurige impact covid op een werknemer zou hebben. Afwachtend en aangekeken omdat er fysiek niet zoveel beperkingen te observeren waren voor een directe collega. Merendeel van de beperkingen vallen onder energetische beperkingen. En je kunt nu éénmaal een gebroken been beter zien waardoor je er meer begrip voor hebt dan iemand die minder energie heeft op dat moment.

Daarbij komt ook dat wij in de maatschappij en in de arbeidsmarkt eigenlijk zo snel mogelijk deze hele covidperiode willen vergeten. Denk maar eens terug aan het moment dat de terrassen weer open mochten zonder 1,5 m afstand. Ze zaten direct vol en we deden net alsof er niks aan de hand was.

Het verwerken van de rouw wordt vaak vergeten

Kortom als long covid patiënt heb je eerst het trauma moeten overleven van de vrees om dood te gaan, vervolgens heb je moeten dealen met angst en mogelijke afwijzing van je omgeving of de maatschappij omdat je een gevaar voor hen zou kunnen zijn. En tot slot heb je moeten leren omgaan met grip, er is minachting van je omgeving omdat herstel en hervatting van arbeid zo lang op zich laat wachten. Met mijn lekenkennis zou ik dit een trauma noemen en in alle revalidatie programma's al dan niet onderbouwd, met wetenschappelijk onderzoek wordt veel aandacht gegeven aan het opbouwen van de energie en het omgaan met de nieuwe situatie. Maar de rouw die deze long covid patiënten hebben moeten verwerken komt minimaal aan de orde. Terwijl in mijn optiek hier ook een hele cruciale factor zit, het verwerken van de angst dat je dood zou gaan, het leren verwerken van angst om de meestal onbewuste afwijzing en onzekerheid die je van je omgeving hebt ontvangen en bovenal het leren verwerken dat je over deze periode hebt is cruciaal om weer te kunnen starten met het opbouwen van energy. En het meest merkwaardige is dat in de revalidatie van andere intense ziektebeelden hier wel aandacht aan wordt besteed. Waarom doen we het dan niet bij long covid patiënten. Maak de rouwverwerking onderdeel van de revalidatie. Laat alle dilemma's die men ervaart tussen de oren bespreekbaar worden. Pas dan kan de werknemer daadwerkelijke keuzes maken hoe hij zijn nieuwe leven gaat inrichten. De energetische beperking zal hiermee niet verholpen worden maar in grote mate beperkt worden dan wanneer men niet in gesprek gaat over de oorzaak van de angsten en het ervaren van energieverlies.

De Verander Groep begeleidt werknemers en werkgevers bij het omgaan met rouw en verlies op de werkvloer en in het werk. Wilt u meer weten neem dan gerust contact met ons op.

Dit artikel is geschreven door Eva Vester-Vles

Wie Eva kent, zal zich kunnen vinden in de volgende woorden die haar omschrijven: veelzijdig, deskundig, doortastend en betrokken.

Wil je meer weten over de expertise en het trainingsaanbod van de Verander Groep? Klik dan op de link.